Monday, July 31, 2006

Грек Ромоос орчин үеийг харах нь-1

Түүх давтагддаг гэж ярьдаг. Эртний Ром Грекийн хот улсуудын талаар уншиж суутал нэгэн сонин түүх гараад ирэх нь тэр. Уг нь арван жилд байхад ерөнхий рамыг нь Эртний дэлхий дахины түүхийн хичээл дээр үздэг л дээ. Гэхдээ тухайн үед нарийн ширийн ухаагүйн дээр эдүгээ толгой дотор бүүр түүр бүрэлзэхээс цаашгүй болсон ой ухааныг Шионо Нанами хэмээх Япон судлаач зохиолчийн “Ромчуудын түүх” гэдэг ном сэргээн баяжуулж өгөв. За ингээд яриандаа оръё.
Энэ удаад Фемистокл хэмээх Грек эрийг уншигч тантай хамт хэсэг дагая. МЭӨ 5 дугаар зуунд болсон Грек Персийн дайны үеэр Грекийн хот улсуудын холбооны цэргийг удирдаж ялалт байгуулсан Афины жанжин. Энэ дайн нь Газар дундын тэнгист ноёрхлоо тогтоох гэсэн эдийн засгийн ашиг сонирхлын зөрчил хийгээд тухайн үеийн Ази, Европын соёл иргэншлийн томоохон мөргөлдөөнөөс үүдсэн байдаг .
Грек Персийн анхны тулалдаан Марафоны талд болох үеэр Грекчүүд хүчээ нэгтгэж чадалгүй Грекийн гол хот улс болох Афин бараг дангаараа тулалдаж, Афинчууд ялдаг. Фемистоклын алдар энэ үеэс эхлэн түүхийн тавцнаа тодорно. Фемистокл Персийн цэрэг дахин довтлон ирэхээс өмнө Афины батлан хамгаалах хүч, нэн ялангуяа тэнгисийн цэргийн хүчийг зузаатгахыг уриалжээ. Харин түүний улс төрийн хүчтэй өрсөлдөгч Аристид эсэргүүцнэ. Тухайн үед Грект хотын иргэдийн санал хураалтаар эрх баригч нэгнийг улс төрийн тавцангаас буулгаж, Афинаас 10 жилийн хугацаагаар хөөдөг тогтолцоо байж. Фемистокл энэ санал хураалтад Аристидийг оруулж, Афинаас хөөснөөр гол өрсөлдөгчөө замаасаа зайлуулна. Үүний дараа Фемистокл хамгийн түрүүнд уурхай олборлолтын орлогыг иргэдэд хуваан олгодгийг болиулж, улсын хөмрөгт төвлөрүүлэн байлдааны усан онгоцонд зарцуулснаар жил хүрэхгүй хугацаанд Афины тэнгисийн цэрэг хүчирхэгжин орчин үежжээ. Марафоны тулалдаанаас 10 жилийн дараа буюу МЭӨ 480 онд Персийн Ксеркс хаан 300 мянган перс цэрэг, 1000 онгоцтойгоор дайрав. Эв түнжин муутай Грекийн хот улсууд энэ удаа хүчээ нэгтгэж, Афины ардчиллыг үзэн яддаг цэргийн дарангуйлалт Спарта хүртэл Персийн түрэмгийллийг эсэргүүцэн босчээ. Грекийн холбоотны цэргийн стратегийг Фемистокл боловсруулав.

3 comments:

Anonymous said...

urgeljleliig ni olon angit kinonii daraagiin angi shig tesen yadaj ch yumuu esvel tur martan sanaagaa amraan baij huleeye.

Агьнууд Х.Зоригт said...

Монголд үнэхээр дэлхийн түүхийг сайн мэддэг хүн ховор байх шүү.

Зуны амралтаар энэ номыг олж уншихыг хичээнэ ээ. Баярлалаа.

Эрин М.Тулгат said...

Ene jijig zaid chigchluur oroh zaigui boon contents bagtjee. Sonirholtoi bogood medleg bolohoor saihan bichleg baina. 300 000 tsereg, 1000 ongots gedeg bol tuhain uyed, manai erinii omnoh 500-aad ond gevel asar tom tulaldaan baina shuu.